🌍 Oorsprong & Verspreiding
- Inheems in Europa (incl. Nederland & België), behalve in hooggebergte .
- Genaturaliseerd in Noord-Amerika.
- Groeit in vochtige, voedselrijke plaatsen: bermen, slootkanten, ruigtes .
🧬 Geneeskrachtige Eigenschappen
| Stof | Werking | Toepassing |
|---|---|---|
| Allantoïne | Bevordert wondgenezing en celdeling | Uitwendig: omslagen, zalven, crèmes |
| Rozemarijnzuur | Ontstekingsremmend | Compressen bij kneuzingen, verstuikingen |
| Slijmstoffen | Verzachtend op huid en slijmvliezen | Zeep, zalf, gier |
| Vitamine A, B12, eiwitten | Voedingsstoffen | Gebruikt in veevoer of als compostplant |
⚠️ Let op: Inwendig gebruik wordt afgeraden vanwege pyrrolizidine-alkaloïden die leverbeschadiging kunnen veroorzaken .
🧪 Geneeskrachtige Toepassingen in de Praktijk
🧴 Recept: Biologische Smeerwortelzalf (uitwendig gebruik)
Ingrediënten
- 25 g gedroogde smeerwortelwortel
(of 50 g verse, fijngesneden) - 250 ml koudgeperste olijfolie of amandelolie
- 15 g bijenwas (ca. 1 eetlepel geraspst)
- Optioneel: 5 druppels vitamine E-olie (als antioxidant)
Benodigdheden
- Glasweckpot (250 ml)
- Zeef of kaasdoek
- Au-bain-marie of slow-cooker
- Schone glazen potjes met deksel (50–100 ml)
| Stap | Uitleg |
|---|---|
| 1. Infusie | Doe de wortel en olie in een weckpot. Sluit niet te strak. Zet 3–4 uur au-bain-marie op 60–70 °C. |
| 2. Zeven | Laat afkoelen tot handwarm. Zeef de olie door een kaasdoek. Knijp goed uit. |
| 3. Smelten | Voeg de bijenwas toe aan de gezeefde olie. Smelt al roerend au-bain-marie tot alles vloeibaar is. |
| 4. Afvullen | Giet de warme zalf direct in schone potjes. Sluit af en laat volledig afkoelen. |
| 5. Bewaren | Houdbaar 6–12 maanden op een koele, donkere plaats. Gebruik alleen uitwendig. |
Gebruik
- Dun aanbrengen op kneuzingen, spierpijn, snijwonden, eczeemplekken.
- 2–3× per dag licht inmasseren.
- Niet op open wonden met ontstekingsrisico.
📌 Samenvatting
- Smeerwortel is een krachtige, biologische plant met diepe wortels en veelzijdige geneeskracht.
- Uitwendig gebruik is veilig en doeltreffend bij wonden, kneuzingen en ontstekingen.
- Inwendig gebruik wordt afgeraden vanwege toxische alkaloïden.
- In de tuin is smeerwortel een nuttige compostplant, bestuiversmagneet en onkruidonderdrukker.
Bron: Pieter Arendsen / AI